14 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Krwiodawcy. To dobra okazja, by przyjrzeć się miejscu, w którym pacjenci nie bywają, a bez którego ich życie często byłoby zagrożone. Bank Krwi – jednostka, której zadaniem jest niezwłoczne zaopatrywanie oddziałów szpitala w krew i jej składniki, 365 dni w roku, 24 godziny na dobę.
Bank Krwi w Szpitalu Wojewódzkim przy ul. Arkońskiej zajmuje kilka pomieszczeń na parterze budynku „I”. To tutaj w odpowiednich warunkach magazynowane są składniki krwi, które wydawane są następnie do szpitalnych oddziałów.
– Bank Krwi wydaje składniki krwi dla pacjentów na zlecenie lekarzy naszego szpitala, którzy zamawiają je do planowego lub pilnego przetoczenia – wyjaśnia lek. Maria Jakimowicz, kierownik Banku Krwi, specjalista transfuzjologii klinicznej i diagnostyki laboratoryjnej. – Na tej podstawie sprowadzamy składniki krwi z Regionalnego Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Szczecinie. Musimy dbać o to, aby ich zapas mógł zapewnić sprawną pracę szpitala przez 2, 3 dni, bez kolejnych dostaw z RCKiK. Mamy w tej kwestii duże doświadczenie. Po latach potrafimy przewidzieć, ile krwi powinniśmy mieć w zapasie, uwzględniając np. pory roku, w których zapotrzebowanie na konkretne składniki jest mniejsze bądź większe.
Składniki krwi przechowywane są w Banku Krwi w odpowiednich warunkach. Specjalistyczne urządzenia chłodnicze utrzymują temperaturę przechowywania koncentratu krwinek czerwonych w przedziale od 2 do 6°C, a świeżo mrożonego osocza poniżej -25°C. Sprzęt, w który wyposażony jest szpital umożliwia również… podgrzewanie składników krwi do odpowiedniej temperatury, gdy pacjent jest wychłodzony. Składniki krwi wykorzystywane są m.in. przy leczeniu niedokrwistości, krwawień, urazów wielonarządowych, zabezpieczeniu zabiegów operacyjnych, w tym przeszczepień narządów.
– Szpitalny Oddział Ratunkowy pracuje przez całą dobę. Trafiają do niego chorzy w ciężkim stanie, np. po wypadkach komunikacyjnych, z poważnymi urazami. W takiej sytuacji odbieramy telefon, że będzie potrzebna krew do pilnego przetoczenia – tłumaczy kierownik Banku Krwi. – Zdarza się, że w związku z ciężkim stanem pacjenta personel medyczny nie jest w stanie pobrać próbek do określenia grupy krwi. Dlatego tak ważne jest noszenie przy sobie dokumentu potwierdzającego grupę krwi. W takich pilnych przypadkach dokładamy starań, by możliwie szybko wydać składniki krwi, które zamówi lekarz prowadzący i od razu rozpoczynamy procedurę sprowadzania składników krwi z RCKiK w celu uzupełnienia naszego zapasu. Dzięki temu jesteśmy w stanie większą ilością składników krwi odpowiednio zabezpieczyć naszych pacjentów.
Dokładność i skrupulatność to cechy, którymi muszą charakteryzować się pracownicy Banku Krwi. Szczegółowe procedury nadzoru nad składnikami krwi i krwiolecznictwem nakazują wszystkim osobom (pracownikom RCKiK, Banku Krwi, lekarzom, pielęgniarkom) uczestniczącym w przygotowaniu, przechowywaniu, wydawaniu i przetaczaniu składników krwi, wielokrotne sprawdzanie zgodności składników krwi, aby nie doszło do pomyłki. Ponadto, personel Banku Krwi skrupulatnie pilnuje zapasów składników krwi – ich ilości, warunków, w których są przechowywane, terminów przydatności.
– Koncentraty krwinek czerwonych mają określony termin ważności – dokładnie 42 dni, osocze świeżo mrożone 3 lata, a koncentraty krwinek płytkowych 5 dni. Naszym zadaniem jest takie gospodarowanie składnikami krwi, aby nie doszło do ich przeterminowania. Analizy mówią, że 99,6% naszych zapasów zostaje odpowiednio wykorzystana. To bardzo dobry wynik – dodaje lek. Maria Jakimowicz.
Krew to lek, którego nie da się niczym zastąpić. Dlatego tak ważne jest propagowanie idei Honorowego Krwiodawstwa. Oddanie krwi jest bezpieczne, nieszkodliwe i niezbyt uciążliwe dla dawcy, a łączy się z przywilejami (m.in. płatnym zwolnieniem od pracy). W Szczecinie krew oddać można w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa przy al. Wojska Polskiego 80/82. Szczegółowe informacje dostępne są na stronie https://www.krwiodawstwo.szczecin.pl/.