18 kwietnia we wszystkich krajach Unii Europejskiej obchodzony jest Europejski Dzień Praw Pacjenta. Z tej okazji przypominamy właśnie o prawach, które przynależą każdemu pacjentowi naszego szpitala.
W SPWSZ Pełnomocnikiem Dyrektora ds. Praw Pacjenta jest dr n. zdr. Beata Sacharczuk-Zając, która dba o to, aby prawa pacjenta były w rzetelny sposób respektowane i zapewniały bezpieczeństwo oraz komfort udzielanych świadczeń medycznych.
– Personel szpitala dokłada wszelkich starań, aby świadczyć naszym pacjentom jak najwyższą jakość opieki – mówi dr n. zdr. Beata Sacharczuk-Zając. – Nieustannie podejmujemy działania mające wpływ na wzrost satysfakcji ze świadczonych usług i realizację oczekiwań pacjentów.
Czym są prawa pacjenta?
Prawa pacjenta są zbiorem praw zawartych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, Ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz w Ustawie o Zakładach Opieki Zdrowotnej.
Przestrzeganie praw pacjenta jest ustawowym obowiązkiem wszystkich uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Od organów władzy publicznej począwszy, poprzez osoby wykonujące zawód medyczny, do wszystkich innych, którzy z racji wykonywanego zawodu mają kontakt z pacjentem.
Jakie prawa ma pacjent?
1. Prawo: do świadczeń zdrowotnych udzielanych z należytą starannością odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia świadczeń zdrowotnych – do przejrzystej, obiektywnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do tych świadczeń do żądania od lekarza, pielęgniarki, położnej zasięgnięcia opinii innego lekarza, pielęgniarki, położnej lub zwołania konsylium lekarskiego w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia – do natychmiastowego udzielenia świadczeń zdrowotnych.
2. Prawo do przystępnej, rzetelnej, pełnej informacji o:
- rodzaju i zakresie udzielonych przez szpital świadczeń zdrowotnych
- planie opieki
- stanie zdrowia, rozpoznaniu proponowanych oraz możliwych metodach diagnostyczno- leczniczych, dających się przewidzieć następstw ich zastosowania albo
- zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu
- skutkach odmowy proponowanego leczenia i diagnostyki
- profilaktycznych programach zdrowotnych w tym finansowanych ze środków publicznych
- stanie zdrowia w zakresie koniecznym do sprawowania opieki pielęgnacyjnej
- celu obecności uczniów, studentów podczas udzielania świadczeń medycznych
- prawach pacjenta oraz ograniczeniach tych praw określonych w odrębnych przepisach.
3. Prawo żądania nieudzielania przez lekarza informacji o stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostyczno-leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania w zakresie wskazanym przez pacjenta, wynikach leczenia oraz rokowaniu.
4. Prawo przedstawienia lekarzowi swojego zdania w zakresie otrzymanych informacji.
5. Prawo do dostatecznie wczesnej informacji o zamiarze odstąpienia przez lekarza od leczenia, wskazania przez tego lekarza możliwości uzyskania świadczeń zdrowotnych u innego lekarza.
6. Prawo do zachowania w tajemnicy informacji związanych z pacjentem, w szczególności ze stanem zdrowia przez osoby udzielające świadczeń zdrowotnych.
7. Prawo do wyrażania zgody albo odmowy na udzielenie świadczeń zdrowotnych; w przypadku zabiegu operacyjnego albo zastosowaniu metody leczenia lub diagnostyki stwarzających podwyższone ryzyko dla zdrowia pacjenta, pacjent ma prawo do współuczestniczenia w podejmowaniu decyzji medycznych, w tym wypadku pacjent zgodę na realizację świadczenia zdrowotnego wyraża w formie pisemnej.
8. Prawo do wypisania ze szpitala na własne żądanie, po uprzednim poinformowaniu o możliwych następstwach zaprzestania leczenia.
9. Prawo do nieudzielenia zgody na pobranie tkanek po swojej śmierci. Jeżeli pacjent nie chce być dawcą organów lub tkanek po śmierci, musi za życia wyrazić sprzeciw poprzez wybranie jednej z możliwych form wyrażenia sprzeciwu:
- wpis w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów (CRS)
- oświadczenie pisemne z własnoręcznym podpisem
- oświadczenie ustne złożone w obecności co najmniej dwóch świadków, pisemnie przez nich potwierdzone
W przypadku małoletniego pacjenta, który nie ukończył 16 lat lub osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej, sprzeciw może wyrazić za ich życia przedstawiciel ustawowy. W przypadku małoletniego Pacjenta, który ukończył 16 lat , sprzeciw może wyrazić sam małoletni.
10. Prawo do udzielania świadczeń zdrowotnych w obecności osoby bliskiej; w przypadku zaistnienia prawdopodobieństwa wystąpienia zagrożenia epidemicznego lub ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów, osoba udzielająca świadczeń zdrowotnych może odmówić obecności osoby bliskiej przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych.
11. Prawo do wyrażania odmowy na uczestniczenie podczas udzielania świadczeń zdrowotnych innego personelu medycznego, niż niezbędny (wyjątkiem od tej reguły są oddziały o charakterze dydaktycznym naszego szpitala, w których kształcący się personel często jest obecny w trakcie udzielania świadczeń zdrowotnych).
12. Prawo do informacji o możliwości skorzystania z realnego prawa do odmowy udziału studentów
w wykonywaniu czynności wiążących się z udzieleniem świadczeń zdrowotnych do wyrażenia zgody na przeprowadzanie pokazowych badań i zabiegów.
13. Prawo do poszanowania intymności i godności pacjenta, w szczególności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych.
14. Prawo do leczenia bólu, świadczeń zdrowotnych zapewniających jego łagodzenie.
15. Prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych osobom wykonującym zawód medyczny, Prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych lub podmiotowi odpowiedzialnemu za wprowadzenie produktu leczniczego do obrotu.
16. Prawo dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej stanu zdrowia pacjenta oraz udzielanych świadczeń zdrowotnych.
17. Prawo do zgłaszania sprzeciwu wobec opinii albo orzeczenia lekarza.
18. Prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego:
- do kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami
- do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej na określonych zasadach.
19. Prawo do opieki duszpasterskiej i poszanowania przekonań religijnych.
20. Prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie; za rzeczy wartościowe nie oddane do depozytu Szpital nie ponosi odpowiedzialności.
21. Prawo do wystąpienia z wnioskiem/skargą do: Dyrekcji Szpitala, Pełnomocnika Dyrektora ds. Praw Pacjenta, Rzecznika Praw Pacjenta, Sekcji Skarg i Wniosków przy ZOW NFZ, Wojewódzkiej Komisji ds. orzekania o zdarzeniach medycznych.
Pacjentowi nieletniemu przysługują te same prawa, co pacjentowi dorosłemu, z tą jednak różnicą, że informacja o stanie zdrowia jest przekazywana również rodzicom lub jego prawnym opiekunom, którzy mają prawo współdecydować w sprawach dotyczących leczenia i pielęgnowania ich dzieci oraz w innych ustaleniach wynikających z pracy oddziału i z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z wieku Pacjenta.
23. Pacjentowi który nie ukończył 16 lat lekarz ma obowiązek udzielić informacji o jego stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu w zakresie i formie potrzebnej do prawidłowego przebiegu procesu diagnostycznego lub terapeutycznego. Ponadto taki Pacjent ma prawo do wyrażania swojego zdania.
24. Pacjent, który nie ukończył 16 lat, ma prawo uzyskania od pielęgniarki lub położnej przystępnej informacji o pielęgnacji i zabiegach pielęgniarskich.
25. W przypadku Pacjenta który ukończył 16 lat wymagana jest jego zgoda na wykonanie badania lub udzielenie innego świadczenia zdrowotnego (oprócz zgody przedstawiciela ustawowego).W przypadku małoletniego ubezwłasnowolnionego lub niezdolnego do świadomego udzielania zgody, zgody udziela jego przedstawiciel ustawowy. Jeżeli nie ma przedstawiciela ustawowego, zgodę na wykonanie badania może wyrazić opiekun faktyczny, czyli osoba, która bez obowiązku ustawowego sprawuje stałą opiekę na Pacjentem. Jeżeli obowiązujące przepisy prawa nie stanowią inaczej, zgoda może być wyrażona ustnie albo poprzez takie zachowanie, które w sposób niebudzących wątpliwości wskazuje na wolę poddania się proponowanym przez lekarza czynnościom.
26. W przypadku zastosowania zabiegu operacyjnego albo metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko, wymagana jest również pisemna zgoda małoletniego powyżej 16 roku życia -oprócz zgody przedstawiciela ustawowego.
27. Pacjent który ukończył 16 lat ma prawo sprzeciwu co do udzielania mu świadczenia zdrowotnego , także pomimo zgody przedstawiciela ustawowego lub opiekuna faktycznego.
28. Pacjent, który ukończył 16 lat ma prawo sprzeciwu wobec pobrania po jego śmierci komórek, tkanek, narządów.
29. Pacjent, który ukończył 13 lat, ma prawo do udzielenia zgody na pobranie od niego szpiku-obok zgody przedstawiciela ustawowego i zgody sądu opiekuńczego.
30. Pacjentowi nieletniemu przysługuje prawo do przebywania z nim rodziców lub jego prawnych opiekunów, przy uwzględnieniu pełnej odpłatności za wyżywienie przez te osoby.
Jakie są obowiązki pacjenta?
1. Przestrzeganie regulaminu porządkowego szpitala – rażące naruszenie regulaminu – może skutkować dyscyplinarnym wypisaniem przed planowanym zakończeniem terapii.
2. Przestrzeganie rozkładu dnia w oddziale.
3. Przestrzeganie ogólno przyjętych zasad dobrego wychowania.
4. Noszenie na ręce opaski identyfikacyjnej.
5. Bez wiedzy i zgody lekarza przyjmowania innych leków, poza podawanymi w szpitalu na zlecenie lekarskie.
6. Przestrzeganie zasad korzystania z urządzeń i powierzonego sprzętu.
7. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego.
8. Przestrzeganie zakazu: palenia tytoniu, spożywania alkoholu, używania narkotyków na terenie szpitala; manipulowania aparaturą medyczną, urządzeniami i instalacją techniczną; fotografowania i nagrywania hospitalizowanych pacjentów; wyrzucania przez okno żywności i innych przedmiotów, wrzucania do kanalizacji przedmiotów, które mogą ją zapychać (ligniny, chusteczek nawilżających, podpasek higienicznych, ręczników jednorazowych).
9. Ponoszenie kosztów pobytu w szpitalu (od dnia wskazanego przez Dyrektora Szpitala niezależnie od uprawnień do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych) w przypadku gdy stan zdrowia pacjenta nie wymaga dalszego leczenia szpitalnego.
Jakie są zadania Pełnomocnika Dyrektora ds. Praw Pacjenta w SPWSZ?
- Czuwanie nad przestrzeganiem praw pacjenta w Szpitalu.
- Przyjmowanie skarg, wniosków oraz pochwał od pacjentów oraz osób go reprezentujących.
- Zapewnienie pacjentom dostępu do praw pacjenta.
- Pomoc w sporządzeniu i złożeniu skargi do Dyrektora SPWSZ w Szczecinie lub innej instytucji.
Jak i gdzie pacjent może złożyć wniosek lub skargę w przypadku naruszenia praw pacjenta?
osobiście
- u Pełnomocnika Dyrektora ds. Praw Pacjenta
w lokalizacji przy ul. Arkońska 4 - Budynek G, III piętro, pokój nr 326A
w każdą środę w godz. 12.30 – 13.30 - w Kancelarii SPWSZ - Budynek Administracji przy ul. Broniewskiego 2- II piętro, pokój nr 311
poniedziałek – piątek w godz. 7.35-14.35 - w Sekretariacie SPWSZ - Budynek Administracji przy ul. A. Sokołowskiego 11-III piętro, pokój nr 331
poniedziałek – piątek w godz. 7.35-14.35
telefonicznie
- tel. 91 813 9442, tel. komórkowy 661 100 788
pisemnie
- pod adres: Samodzielny Publiczny Wojewódzki Szpital Zespolony, 71-455 Szczecin, ul. Arkońska 4
drogą elektroniczną na adres: spwsz@spwsz.szczecin.pl; fax. 91 813 9009
bez podpisu kwalifikowanego - tylko po potwierdzeniu pisemnym skargi w terminie
lub do instytucji tj.:
- Zachodniopomorski Oddział Wojewódzki NFZ
71- 470 Szczecin, ul. Arkońska 45 faks 91 425 11 88
poniedziałek-piątek w godz. 8.00-14.00
www.nfz-szczecin.pl
e-mail:skargi@nfz-szczecin.pl - Biuro Rzecznika Praw Pacjenta
Bartłomiej Łukasz Chmielowiec
Bezpłatna infolinia 800 190 590,
czynna od poniedziałku do piątku w godz. 8.00-18.00
01-171 Warszawa, ul. Młynarska 46
sekretariat: tel. 22 532 82 50; fax 22 532 82 30
www.rpp.gov.pl e-mail: kancelaria@rpp.gov.pl
poprzez ePUAP (Adres skrzynki ePUAP: /RzPP/skrytk